مسجد سجاد مشهد

این سر مشق به عبارتی میباشد که مدل عربی نامیده مسجد سجاد مشهد گردیده و الگوی آن مسجد نبی ( ص ) میباشد.

مسجد با شبستان تراس دار ( تک ایوانه ، دو ایوانه و چهار ایوانه )
تراس فضایی سرپوشیده میباشد که از یک یا این که دو یا این که سه سو به خارج رویه دارااست و گشوده میباشد. خاستگاه تراس از میهن های وسط دریاچه آرال و خزر دانسته گردیده‌است . از حیاط اتاق دار در کاخ های هخامنشی، اشکانی و ساسانی بسیار سود گرفته شد‌ه‌است. یکی سابق ترین مساجد تراس دار مسجد جامع تبریز میباشد.

الگوی چهارستونی که در معمولی ترین موقعیت رزرو مسجد سجاد مشهد مشتمل بر یک پلان مربع با چهارستون در فضای میانی آن میباشد، در مقایسه با الگوهای تاریخی موجـود و الگوهای محتمل دیگر، تجهیزات و امکان های ویژه ای را برای پیاده سازی شبستان مساجد در مقیاس های مختلف ارائه می‌دهد

مسجد با شبستان تراس دار و گنبدخانه پشت حیاط
این سرمشق را می اقتدار موازی الگوی مساجد اهل ایران در لحاظ گرفت.

مفاهیم و کیفیات جان دار در طرح شبستان مسجد
به عنوان مثال مفاهیم جان دار در طرح شبستان مسجد مشتمل بر مورد ها تحت میباشد:

رعایت سلسله مراتب در پلان
رعایت سلسله مراتب در طول
تنوع
تداوم و وحدت در مخلوط فضاها
حضور با مفهوم فروغ در دسته
مخلوط مطلوب فضای شبستان با آدرس مسجد سجاد مشهد صحن اساسی و فضای گشوده و همینطور خوانایی شالوده و جهت قبله
غنای هندسه مخصوصا ارتباط ردیف ها بـا چهار فضای مختلف در حوالی هر ردیف
وحدت و تمایـت یکایک فضاهـا در کنار وحـدت و تمامیت تک تک گوشه و کنار
خوانایی در ذکر نمادین بیرونی
دسترسی ریلکس به فضاهای جانبی، خونایی شماره تلفن مسجد سجاد مشهد و مانوس بودن هیبت و گوشه و کنار برای به کارگیری کنندگان

طنبی
مجموعه اولیه که متشکل از اتاقی کشیده مسجد سجاد مشهد و مستطیلی یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر میباشند که بیش و معدود و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری جمهوری اسلامی ایران به شمار میروند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.

گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش رزرو مسجد سجاد مشهد می باشند که سقف آن ها گنبدی میباشد.

ردیف دار
نوع سوم نیز که جنس قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای گران قدر با تیم ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.

مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که فرآورده مخلوط لااقل آدرس مسجد سجاد مشهد دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آنان از یک شبستان مرکب درست شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی تاسیس شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را میدهند. براساس رسیدگی های مقداری انجام شده بر مساجد تاریخی کشور ایران، در ۹۵۲ مسجد تحقیق گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیشتراز یک شبستان شماره تلفن مسجد سجاد مشهد دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد کلیه ی این مسجدها وجود دارااست.

بنای امامزاده محمدرضا لنگر یک کدام از یادمان مسجد سجاد مشهد های مذهبی- تاریخی شهرستان بجنورد میباشد که احتمالاً در عصر تيموری تاسیس شده است. كتيبۀ سازه که اینک مفقود گردیده تاريخ تشکیل داد بقعه را ۸۷۶ هـ .ذكر می­ كرده میباشد. این بقاع بارها تعمیر گردیده و نمای فرنگی آن در زمان قاجار كاملاً تجديد شد‌ه‌است. سازه از كف تا بالای گنبد دوپوش حدود ۷ متر طول داراست. پيشانی ايوان­ ها، لچكی­ ها و تک تک پوستۀ فرنگی گنبد با كاشی­ های فيروزه ­ای رنگ پوشش يافته میباشد.

آستان امامزاده پاد شاه محمدرضا (علیه السلام) در یک رزرو مسجد سجاد مشهد کیلومتری شرق روستای لنگر و در ده کیلومتری شمال غربی بجنورد واقع گردیده‌است . از تاریخ ایجاد کرد بنای ساختمان بقاع هیچ اطلاعی دردست وجود ندارد طبق شواهد جان دار دردوره تیموریان و در طول حکومت فرمانروا حسین بایقرا اواخر قرن نهم بنائی برروی این مزاربوده و ظاهراً تاسال ۱۳۷۰ هجری قمری درمحل مقبره نوشته ای وجودداشته که تاریخ تاسیس سازه را سال ۸۷۶ هجری قمری بیان نموده است، یک قرن پس ازآن در حین پادشاه محمد خدابنده (۹۹۶ – ۹۸۵ هـ ق) حرم نوسازی شد‌ه‌است.
و واپسین تجدید بنا سازه د تاریخ ۱۳۲۹ خورشیدی آدرس مسجد سجاد مشهد محرم ۱۳۷۰ قمری به دست سیدحمید حمیدی فرزندآقا سید علی اعمال پذیرفته میباشد.

همسایه معتقدند که مدفون دراین حرم از فرزندان حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) است که ازدیر گشوده زیارتگاه عموم بوده و کلیه هفته روزهای پنج‌شنبه از بجنورد و روستاهای فضا شماره تلفن مسجد سجاد مشهد زائران برای زیارت آمده و شبی را درجوارمرقد این امامزاده به صبح میرسانند.

امامزاده محمدرضا لنگر در تاریخ ۲۵ اسفند ماه ۱۳۸۰ درفهرست اثرها ملی با شماره ۵۱۵۳ به تصویب رسیده میباشد .

چینی منزل بقاع روضه خوان صفی الدین اردبیلی
بنای مرکزی که در کنار حرم روحانی صفی مسجد سجاد مشهد الدین اردبیلی واقع گردیده، «چینی منزل» میباشد.
این جای که محـل نگه داری ظروف چینی میباشد در قرن هفدهم میلادی سازه گردیده است.
خلال این، آشپزخانه های تبارک و اطاق نشیمن بـرای بزرگان آئین، حجاج و فقرا نیز جزو همین تیم محسوب میشد.
در اکثر وقت ها بناهای مذهبی که در زمان صفویه سازه شوید، از کاشی های لعاب دار منقوش به کارگیری شد که از حیث هنری و معماری در مسجد اردبیل به زمان کمال رسیده میباشد.
ایـن مسجد با گنبدی آجری و رزرو مسجد سجاد مشهد با مشبک گره چینی، در سمت شرقی تراس بقاع روحانی صفی الدین اردبیلی ، به طور فضای هشت ضلعی پیاده سازی و تشکیل شده و محـل سـماع دراویش و برگزاری دین های خاص آن‌ها بوده میباشد. به همین عامل، بـه نـام میدان دراویش نیز مشهور میباشد.
مسجد ذکر شده، از نظـر اصـول و مدل معماری دارنده نظم و ترتیب خاصی بوده میباشد و همچون آن، در سلطانیه زنجان نیز به چشم میخورد.
احتمالاً مسجد جنت سرا که مرتبط با اواخر قرن هفتم هجری میباشد و آنگاه بقعه روضه خوان صفی الدین اردبیلی و آنگاه مقبـره خـوانین از بناهـای اول گروه است.
بقاع منزل حرم روضه خوان آدرس مسجد سجاد مشهد صفی الدین اردبیلی
در سمت شرقی حرم فرمانروا اسماعیل صفوی، در دو لنگهای پوشیده از برگه های نقره وجود داراست.
از این درب، به واسطه یک دالان طاق دار که کف آن با نمدهای کهنه و منقوش و عقیق مفروش شـده، وارد اتاقی مربع صورت به ارتفاع ۵ متر که دیوارهای آن به شكل معمولی ای سپید کاری گردیده، می شویم که « مقبره منزل » اسم داراست.
بقاع منزل، محـل دفـن زنـان فامیل صفوی و بعضی مـردان معدود التفات میباشد.
همینطور بقعه منزل محل سکونت عيال روحانی صفی بهنام « فاطمه خاتون » بوده که بعداز مرگ وی، تحت عنوان آرامگاه گزینه فایده بردای قرار گرفته میباشد.
دیوار جناح شمالی چله منزل تازه که شماره تلفن مسجد سجاد مشهد آن را از تراس تعالی غیر وابسته می نماید، دارنده چهار عصر تاریخی میباشد که سابق ترین آن به قرن هشتم و نهم هجری وابستگی داراست.

شاهزاده عبدالله و شاهزاده رقیه خاتون(علیها السلام) اخوی مسجد سجاد مشهد و خواهر می‌باشند.بر پایه ی آنچه از سردرب ورودی امامزاده عبدالله خوانده گردیده نسب او به امام زین العابدین(علیه السلام) می‌رسد.برخی از اهل یک محل براین باورند که از نوادگان امام محمدباقر(علیه السلام) می باشند و بنابه گفته بعضی دیگر از اهل یک محل از نودگان امام سجاد(علیه السلام) می‌باشند.
دیرین ترین بنای تاریخی امامزادگان عبدالله ورقیه خاتون با ۱۰۰۰ سال عمر دو گنبد یک حیاط متصل به دو مقبره وچندین حجره و طاقنما از درون وبیرون صورت زیبایی به بنای زمانه ایلخانی داده میباشد.تیم تاریخی آرامگاه امامزادگان عبدالله و رقیه خاتون در لبه روستای تبرته در ‌۱۶ کیلومتری غرب شهر فرمهین واقع شد‌ه‌است، مدل سازه رزرو مسجد سجاد مشهد و عمر بنا‌های بنای امامزادگان می‌اقتدار اینگونه برداشت کرد که در اواخر عصر سلجوقیان تشکیل‌شده‌اند، احتمالاً در عصر صفوی تعمیرات و الحاقاتی در آن انجام شده میباشد.

معماری سازه
این سازه مشمول ایوانی میباشد که در دو ضلع شرق و غرب آن گنبدخانه‌های شاهزاده عبدالله و رقیه خاتون قرار گرفته‌اند. پلان گنبدخانه سمت راست چهار ضلعی بوده که به هشت شانزده شکاف تبدیل گردیده و دارنده یک سردابه چلیپایی نیز میباشد. پلان بنای سمت چپ نیز شش ضلعی میباشد، قالب گنبدها به طور مخروطی شانزده رخنه‌ آدرس مسجد سجاد مشهد و دوپوشه میباشد.

پایین سقف زیرین گنبدخانه احتمالاً منقوش بوده البته اکنون با پلاستر گچ پوشانده گردیده‌اند.
این سازه امروز از باطن و خارج فاقد هر سیرتکامل تزئینات میباشد، بقایای کاشیکاری بسیار اندکی در برخی از نقاط سطح ها بیرونی گنبدها مانده میباشد. مصالح عمده این سازه دربرگیرنده: خشت، سنگ، چوپ و آجر میباشد، این سازه در سال ۷۶ به شماره ‌۱۹۶۴ در فهرست اثر ها ملی کشور ایران به تصویب شماره تلفن مسجد سجاد مشهد رسیده میباشد.

عموم و عاشقان اهل بيت طهارت (ع) ارادت خاص مسجد سجاد مشهد و ويژه اى به اين امامزاده و عظيم الشان دارا هستند و در فرصتهاى مقتضى اين ارادت خالصانه خویش را تقديم ايشان ميکنند عموم براین باوراند که امامزاده سيد اسماعيل از نوادگان حضرت امام جعفر الصادق (ع) میباشد که نسب شريفش عبارت میباشد از:اسماعيل ابن جعفر محمد الاطروش ابن على ابن الحسن بن على الخارص ابن محمد الديباج ابن الامام جعفر الصادق(ع) اسم مبارکش اسماعيل و کنیه شريفش کمال الدين میباشد.
سطح بیرون گنبد امامزاده تا چندی قبل با کاشیهای فیروزه‌ای رنگ تزیین گردیده بود البته در حال حاضر به‌دنبال تعمیر و تجدید بنا اصلی آن اکثر این مختصات نابود شد و ساختمان آن از تازه به روش دیدنی و با مدل معماری توسعه یافته و آمیخته متمدن و هنر اسلامی بازسازی شد.حرم نو امامزاده اسماعیل با هنرنمائی قلمزنان حرفه ای رزرو مسجد سجاد مشهد اصفهان در سال ۱۳۷۸ جایگزین حرم سابق شوید. گلدسته این مسجد و امامزاده به طول ۱۳ متر و قطر قاعده پائینی ۳.۵ متر میباشد که در سال ۱۲۵۸قمری بدست «عوض اوغلو بایرامعلی» ایجاد شده است. بیان کننده کتیبه ای روی این گلدسته وجود داشته میباشد که به تاریخ و خالق آن اشاره گردیده بود البته نتوانستیم آنرا ببینیم. بیان کننده آنرا برداشته اند.

امامزاده اسماعیل درطول مجال مبتلا تغییرات متعددی گردیده و تاحدودی تاثیر متروكه و ازبین رفته بود اما با این هم اکنون درسال ۱۳۵۴ آغاز به نوسازی اين تاثیر تاريخی،مذهبی گردیده واكنون ساختمان ونمای فعلی آن مرمت گردیده ودر معرض ديد مردم قراردارد. امامزاده اسماعيل كه بنام بقعه كمال الدين آوازه دارااست درجنوب مسجد جامع ميانه واقع گردیده و متصل به آن ميباشد ديوارهای این بناء باآجر تشکیل‌شده وگنبد و روپوش داردكه سطح فرنگی آن با كاشيهای فيروزه ای رنگ پوشيده گردید آدرس مسجد سجاد مشهد ه‌است.حجم داخلی مقبره نزدیک به ۳۰ مترمربع (۵/۵*۵/۵ )وارتفاع آن تاپای گنبد ۵/۴ متر میباشد.بلندی گنبد۶متر ميباشد.درديوار شمالی مقبره دری به مسجد جامع گشوده می‌گردد كه دربالای آن كتيبة سنگی موجودوعبات زير روي آن كنده شد‌ه‌است: الله،محمد،علی،هذه مدیحه سيدالشهداءكمال الدين بن سيدمحمدبن امام جعفرصادق (ع)در تاريخ سنه ۹۲۳ ظهورشد.

بابا بزرگوار امامزاده نيز بنام امامزاده محمدشهرت دارا هستند كه در روستای كندوان قرار دارد. این امامزاده با ساختمان كوچك گلی وبا يك نمای معمولی و با يك ضريح كوچك چوبی در روستای كندوان از عمر وسابقه زيادی برخوردار‌است.مناره بلندی در صحن حرم با خشت بناشده كه ازنظر استحكام وزيبایی شایان توجه ميباشد. طول مناره ۱۳ متر و محيط قاعده پائين آن ۱۱ متر و تاريخ ساختمان آن آزروی اشعاری كه روی سنگی نوشته ودر سازه نسب شد‌ه‌است بدست میاید.

این مناره دارنده دو كتيبه سنگی میباشد يكی در بالای دری كه از چندين منش پله ای كه در باطن مناره میباشد وشخص را به مرکز مناره ميرساند نصب گردیده است و كتيبةديگری كه نمای آن از درون حياط حرم مشخص نيست وباید از سمت كوچه آنرا مشاهده كرد و درنوسازی ديوارهای حياط بقاع قسمتي از كتيبه در پشت آجرهای ديوار حياط قرار شماره تلفن مسجد سجاد مشهد گرفته وتمامی كتيبه بوضوح قابل رويت نيست. این سازه چندین سال پیشین بوسیله فرد خيّری بنام حاج حسن كريميان با مصالح سيمان و سنگ و موزائيك نوسازی گرديده میباشد.

امامزاده اسماعيل هم اکنون دارنده حياط بسيار بزرگی میباشد كه دارنده چهار درب ورودی به حياط امامزاده میباشد درپشت حرم امامزاده روی كاشيهایی قسمتی از يكی ازسوره‌های مباركه قرآن درج شده وروبروی يكی از درهای ورودی امامزاده نصب گردیده است.
آرامگاه امامزاده اسماعیل از جاذبه های مذهبی اواسط ،در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۴۸ با شمارهٔ تصویب ۸۷۱ به‌تیتر یکی اثر ها ملی کشور ایران به تصویب رسیده میباشد.

این نوع از کاشی عمدتاً در بخش های متفاوت ایوان مسجد سید مسجد سجاد مشهد به شغل رفته میباشد.
قطعات خرد کاشی های رنگ زرد، آبی‌رنگ، سپید و سیاه، در کنار هم با نظامی بدیع و ایده پرداز چیده گردیده اند.
رنگ آبی رنگ تحت عنوان مسئله به فعالیت رفته و بر روی آن دوایر سیاه و سپید شمسه های کوچکی را تولید کرده اند.
روش ی توزیع رنگ ها در فضای این لوح، گردشی مستمر و یکنواخت را به استفاده کننده القا می نماید.
از سوی دیگر هم جواری این قطعه معرق با کاشی های معقلی موجب گردیده که‌این تاثیر دیده گیر خیس گردیده و حالا و هوایی قدسی به تزیینات این قسمت از سازه بدهد. به کارگیری از گونه های کاشی های هفت رنگ، معقلی و معرق در کنار هم در مسجد سید رزرو مسجد سجاد مشهد اصفهان عمومیت داراست.

شغل های چوبی
در مسجد سید از شغل های چوبی به خصوص مشبک و کنده کاری به وفور مصرف شده میباشد. مشبک کاری با خشت نیز به شغل رفته که خلال جنبه ی تزئینی، از نظر کاربردی نیز مداقه دارااست، چراکه عنصری برای جابجایی روشنایی به شبستانها آدرس مسجد سجاد مشهد و حجره ها و هم اینگونه تهویه ی محیط به حساب می آید.

آجرکاری مسجد سید اصفهان
در مسجد سيد اصفهان نزیینات آجری غیر وابسته از بدنه ی اساسی دیوار نیست، بلکه بیشتر تحت عنوان عنصری زیربنایی به فعالیت رفته میباشد. برای مثال نصیب هایی که خشت در آنان به عمل رفته عبارتند از گنبدها، قوس ها، طاق ها، ستونها، مشبک کاری، کتیبه های بنایی پررنگ و غیره هم اینگونه از آن برای ساخت و ساز رنگ خاکی قضیه در کاشی کاری معقلی و دیگر تزیینات مستعمل میباشد.

حجاری روی سنگ
حجاری در مسجد سید نقش عمده ای داشته و به دو شکل به چشم می‌خورد: گلدان های بی آلایش و نقش دار، که معمولاً در شالوده پیچ ها قرار دارا‌هستند، یا این که به طور لوح نقش پر رنگ می باشند.
گلدان نقش دار شالوده پیچ که در تقاطع دیوار شماره تلفن مسجد سجاد مشهد ایوان مسجد سید با دیوار حیاط جنوبی در نبش راست ورودی حیاط جای دارد. این نقش دربردارنده نقوش گیاهی انتزاعی نقش پررنگ میباشد که به صورت متقارن حکاکی گردیده اند.
این گلدان نیم پر رنگ بر قطعه سنگ مکعب شکلی حجاری گردیده و خطوط دور و بر آن تصوری از یک فریم را تولید می کنند.
سطح گلدان صقلی گردیده و موضوع آن بی آلایش و سوای هر سیرتکامل نقشی میباشد تا تمرکز مشاهده کرد استفاده کننده را بر گلدان متوجه نماید. در فرورفتگی اساس گلدان دو خط افقی سطح ها مستقل ای را تولید کرده اند که در آن‌ها نقش مایه ای گیاهی با ریتم مشخصی تکرار شد‌ه‌است.
در بخش بالای گلدان نیز، در نقطه اتصال راز گلدان با بدنه، ابزاری گیاهی نقش غیر وابسته کردن دو بخش ذکر شده را ذمه دار گردیده‌است . بین خطوط جداکننده نام برده ، نقوش گیاهی متفاوتی سطح های را مالامال نموده اند.

طرح انـدازی میدان نقش دنیا به طوری که اینگونه معایبی مسجد سجاد مشهد در آن به دست کم رسد عمل سادگی خلا و با معضل های زیادی روبه رو بود.یکی‌از معضل ها، بزرگی و مقیاس میدان بود که از یک طرف آن را به یک بیایان گرانقدر تبدیل می‌کرد که تولید وضعیت آسایش اقلیمی در آن بسـیار طاقت فرسا بود، از طرف دیگر به جهت کارایی ویژه میدان که عمدتاً بازی چوگان در آن جاری ساختن می شـد و نیز ماهیت فضای شهری آن، قسمت عمده فضای گشوده میدان به طور زمین بایر پوشیدهاز شـن و ماسـه قابل انعطاف بود که در آب و هوای گرم و کم آب و کویری اصفهان بسیار مورد ساز بود.
بسط بازار در پیرامون میدان نگاهی رزرو مسجد سجاد مشهد به طرح کلی میدان امام اصفهان آرم میدهد که‌این میدان در عین اکنون که تحت عنوان یک میدان شهری عملکردی تماما متعدد با بازار عام شـهر در شمال خویش داراست، ولی طراحان میدان توانسته اند با توسعه و گسترش بازار در پیرامون میدان و محدود کردن آن با بدنه هایی که خویش یک راسته بازار بودند و در تداوم بازار عام شهر در شمال میدان محسوب می شـوند، از خصوصیت های مناسب و اثر گذار آسایش اقلیمی که در بازارهای قدیم اهل ایران وجود داراست، در فضاهای میدان به کار گیری کنند.
به‌این شکل در چهار بدنه شـمالی، جنوبی، شرقی و غربی میدان بازارهای منظم قرار گرفته که به جهت سرپوشیده بودن خیر فقط رهگذران را از آفتاب گرم فصل تابستان در دفاع میدارد بلکه در قبال بارش های جویبار و باد نیز حفاظت بسیار قابل قبولی در بقیه فصول میباشد.
از طرفی جرزهای آجری و خشتی و سقف بازار به جهت گنجایش حرارتی بالای مصالح خویش عایق قابل قبولی در قبال گرمای فصل‌تابستان و سرمای فصل زمستان به حساب آورده می شود که آدرس مسجد سجاد مشهد میتوانند دمای درونی بازار را همواره در شرایط متعادل ثبت نمایند.
به این شکل بازارهای پیرامونی میدان امام اصفهان که طولی در حدود ۱۳۰۰ متر دارا‌هستند، تحت عنوان بخشی از فضاهای همگانی و سرپوشیده میدان، فضایی مطلوب برای رهگذران و به کارگیری کنندگان در هنگامی که فضای گشوده میدان از حیث اقلیمی نامناسب میباشد، به وجود میاورند.

آن وقتی که سلطان عباس اولیه در قرن یازده هجری اصفهان را به پایتختی گزینش نمود، وجود می‌دانی که بتواند جایگاهی پر رنگ در شهر داشته باشد از ضروریات بود. ساختاری که بتواند تحت عنوان جایگاهی متمرکز و نمادین، ارکان مهم اقتدار آن فرصت را که در چهار تیتر اساسی خلاصه می شدند، در پوسته یک کلیت به هم پیوسته نمایان سازد.

بدین ترتیب میدان امام اصفهان به خواسته استحصال به‌این مقصود و تحت عنوان نقطه عطفی در معماری اهل ایران اسلامی در ساختار مهم اصفهان صورت گرفت. به جهت حجم میدان و اتصال آن با عنصرها اصلی شهر صفوی و ماقبل صفوی، دسترسی های مختلفی به میدان پدیدآمد و در فیض ورود به میدان از نقاط مختلفی قابلیت پذیر بود که در ذیل شماره تلفن مسجد سجاد مشهد به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود.

یکی مزارهای باشکوه و مجلل استان کرمان، آرامگاه با مسجد سجاد مشهد عظمت حضرت امام زاده زید (علیه السلام) میباشد که در شهر شهداد کرمان قرار گرفته میباشد. نسب شریف حضرت زید (علیه السلام) با هفت واسطه به امام ششم شیعه ها حضرت امام راست گو (علیه السلام) منتهی میشود. اجماع علمای انساب بر این عهد رخداد دارا هستند که از قرار تحت میباشد : حضرت زید بن علی البکر آبادی بن محمد بن علی بن محمد بن علی الخوارزمی بن قاسم الشیخ بن محمد الدیباج بن امام جعفر درست گو (علیه السلام) . او سیدی بسیار جلیل القدر، گسترده الشأن، عابدی خداترس، فاضلی ارجمند، فقیهی وارسته، و سرپرست سادات کرمان می‌باشد، که وی در بیشتر کتاب های انساب به خیر و خوبی خاطر شد‌ه‌است. پدران این بزرگوار، همگی از از بزرگان سادات اهل بیت (علیهم السلام) و از مشاهیر بستگان نبی (صلی الله علیه و اله و سلم) بودند. آن سیرتکامل که از تاریخ به کار گیری می‌گردد، پدران و اجداد حضرت زید (علیه السلام)، در حین معاش خویش با حاکمان ظالم و غاصبان دستمزد اهل بیت (علیهم السلام) دچار بودند و پیوسته در اسارت و زندان معاندان بوده، یا این که جنگ و مهاجرت و آوارگی در رویکرد آئین را تفویض رزرو مسجد سجاد مشهد کرده، بعضی از آن‌ها نیز به امارت و فروانروایی رسیده بودند.

درین که مدفون درین حرم، حضرت زید (علیه السلام) نواده بزرگوار امام جعفر راست گو (علیه السلام) میباشد، هیچ تردید و تردیدی در بین علمای گرانقدر انساب وجود ندارد و این مزار جزو دو مزار درست النسب استان کرمان بعداز مقبره متبرکه امام زاده سید علی (علیه السلام) سیرجان میباشد که اجماع علمای انساب بر آن پافشاری دارا‌هستند. از طرفی این مزار متبرک، جزو ۲۵ مزار دارای شهرت مرزو بوم میباشد که آدم میتواند با تصدی خاطر، خفته در آن را زیارت نماید و درود وی به خویش وی نبی خواهد شد. به دلیل آنکه در سایر مزارات کشور ایران برای گزینش شخصیت های مدفون در آن، با قراین و شواهد و با اگرها و مگرها ثابت مدفن سیدی میگردد که‌این خویش یکی شرافت ها و کرامت های صاحب و مالک این مرقد میباشد. با این وجود، ما سعی داریم که آحاد اقوال علمای انساب و مورخان را درخصوص خفته در‌این مزار را ذکر کنیم تا صدق ادعای ما پر‌نور گردد.

علامه نسابه ابن طباطبا از محققان و نسب شناسان قرن پنجم هجری، خلال ورود سادات به شهرهای کشور‌ایران، از حیطه خبیص خاطر می نماید. منتهی اسم سید زید (علیه السلام) را به تصور آنکه در کلمه و واژه کرمان ذکر داشته از خودکار می اندازد. همین اندازه معین می نماید که حضرت زید (علیه السلام) پیش از این تاریخ در قید حیات بوده، مسکن وی نیز خبیص کرمان بوده میباشد. علامه نسابه بیهقی دارای شهرت به ابن فندق متوفای سال ۵۶۵ ه . ق، علاوه بر معرفی فرزند حضرت زید (علیه السلام) می نویسد: ( نسب شریفش با هفت واسطه به امام جعفر درستگو (علیه السلام) منتهی میگردد و در کرمان بوده میباشد ). امام فخر رازی متوفای سال ۶۰۶ ه . ق با گزاره ی ابوطالب زید بن علی البکرآبادی، مستقر کرمان. همین ادعای قبلی را تأیید می نماید.

ابوطالب مروزی از محققان نسب شناس و متوفای بعداز سال ۶۱۴ ه . ق از وی تحت عنوان زید الحاجی الزاهد بن علی البکر آبادی بن محمد بن علی بن محمد بن علی الخوارزمی حافظه می نماید و برای آن حضرت هشت پسر و دو اخوی بیان می کند و می نویسد: ( لهم اعقاب ) برای همگی آنان نسل بوده میباشد. علامه نسابه ابن عنبه متوفای سال ۸۲۸ ه . ق از عالمان انساب مستقر کرمان درباره او می نویسد: علی دیده نشده آبادی سه فرزند و اسامی حسن، عقیل و ( ابوطالب زید خداپرست ) داشته میباشد، و برای زید نیز هشت پسر بیان نموده اند و فرزندان زید الآن در کرمان و ولایات دیگر آن می‌باشند. وی در مکان دیگر از کتاب خویش نسل زید خداپرست را در کرمان خبیص آدرس مسجد سجاد مشهد و بم می‌داند. سید کیا گیلانی از محققان قرن دهم ه . ق به عبارتی گفتار ابن عنبه را بیان نموده، از زید به آمادگی حافظه می نماید.

علامه سید ضمانت کننده بن شدقم از محققان انساب و متوفای پس از سال ۱۰۹۰ ه . ق بعد از بیان اسم و نسب شریف زید (علیه السلام) به معرفی فرزندان آن حضرت می‌پردازد که برخی از آنان سزپرست سادات بودند. ملا هاشم خراسانی در کتاب منتخب التواریخ می نویسد: ( در خبیص کرمان میباشد قبر جناب پدر زید… چناچه در عمده الطالب میباشد. ) مشخص شد که تک تک علمای انساب در زمینه‌ی نسب حضرت زید (علیه السلام) و مدفن وی در خبیص کرمان حادثه لحاظ دارا‌هستند. بابا بزرگوار: بابا بزرگوار حضرت زید ( علیه السلام ) علی اسم داشت و دارای اسم و رسم به دیده نشده آبادی بود. از آن جهت بدین کنیه آوازه گرفت که در ناحیه ای به اسم دیده نشده آباد جرجان = گرگان سکونت داشت و فرزندان اورا نیز دیده نشده آبادیون می گفتند. وی سیدی جلیل القدر، پهناور الشأن و از شجاعان سادات حسینی بود. امام فخر شماره تلفن مسجد سجاد مشهد رازی او‌را امین شهر جرجان می‌داند و از وی به استعداد حافظه می نماید. علی به خیال سکونت در گرگان به علی الجرجانی الامیر نیز دارای اسم و رسم میباشد.

مسجد در جمهوری اسلامی ایران مهم‌ترین بناهای مذهبی مسجد سجاد مشهد هر شهر و روستا بودند که همواره نفش مهمی در معاش مسلمان ها داشته اند. با دقت بدین که دولت اسلامی در شهر به دنیا آمدن می‌یابد و با دقت بدین که تشکیل این دولت برای نخسین بار در مسجد شکل می گیرد، به این ترتیب وجود مسجد جامع، به یکی مختصات مهم شهر عصر اسلامی تبدیل می گردد.

مثلا موادتشکیل دهنده مهم شهر اسلامی مساجد میباشند. مسجد اهل ایران در شهر، مهمترین بنای همگانی تلقی گردیده و در تفکرات مرتبط با شهرسازی اسامی حالت اصلی داشته میباشد.

مسجد اهل ایران آغاز در کنار شهرها سازه می شد تا این که در طول فرصت قلب شهرها پذیرای آنان شوید. بیشتر بناهای مسکونی، تجاری و خدماتی در شهرهای تاریخی مرز و بوم یک یا این که رزرو مسجد سجاد مشهد دو طبقه بوده اند و در فیض شهر از یک خط عرش نسبتاً صاف و هموار منتفع بوده میباشد و فقط مساجد و بقیه بناهای مذهبی از طول بیشتری نسبت به بناهای مجاورشان بهره مند بوده اند و بدین ترتیب از عنصرها شاخص در سیمای شهر به شمار می آمده اند.

به خصوص منار و گنبد مسجد بسیار مرتفع ساخته شدند و از عنصرها شاخص سیمای شهر بوده اند، چنان که از بیرون شهر و نیز از بخش اعظمی از نقاط درون شهر چشم میشد.مسجد جامع همواره آدرس مسجد سجاد مشهد به مثابه پررنگ ترین عنصر معماری منبعث از آئین اسلام، با جامعه هم پا بوده میباشد.

وسعت فرنگی مسجد اهل ایران هر صورت می‌خواهد باشد، در بعدها و نقشه زمین تابع بافت شهر و تجهیزات جانور میباشد و هر جا که موردنیاز شد و از هر طرف که قابلیت و امکان بود بر سطح مسجد افزوده میگردد.

هندسه مقهور دستان توانای معمار و اصول انعطاف پذیری میباشد که هر هیبت سرکش را رام مینماید. اوبا هر زمینی، هندسه ما یحتاج را سامان می‌دهد، بدنه های فرنگی را پایدار متین و هماهنگ شماره تلفن مسجد سجاد مشهد با بدنه های بقیه ساختمان های شهری و از زمین قیام کرده می سازد.